ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ

Τζέιμς Τζόυς 1882 έως 1941 (59)

Τα λάθη είναι οι πύλες της ανακάλυψης.


ΑΠΟΦΘΕΓΜΑΤΑ

Οδυσσέας


Δουβλινέζοι



Ο Τζέιμς Τζόυς ήταν Ιρλανδός συγγραφέας και ποιητής από τους κορυφαίους λογοτέχνες του 20ου αιώνα, ανανεωτής της παγκόσμιας λογοτεχνίας, συγγραφέας, μεταξύ άλλων, του εμβληματικού μυθιστορήματος «Οδυσσέας». Γεννήθηκε στο Δουβλίνο, στις 2 Φεβρουαρίου του 1882 και ήταν το μεγαλύτερο παιδί από δέκα αδέρφια. Ο πατέρας του ήταν φιλελεύθερος και κατά του κλήρου, η μάνα του φανατική καθολική, η οικογένεια εύπορη αν και αργότερα οδηγήθηκαν στην πτώχευση και την ανέχεια, λόγω κακών χειρισμών αλλά και του αλκοολισμού του πατέρα. Το 1898 και αφού έχει διακόψει τις σπουδές του σε δύο κολέγια, στο πρώτο λόγων έλλειψης χρημάτων και στο δεύτερο λόγω του ότι διευθυνόταν από Ιησουίτες και εκείνος στα 16 του αρνήθηκε τον καθολικισμό, βρέθηκε στο κολέγιο του Δουβλίνου να σπουδάζει Αγγλικά, Ιταλικά, Γαλλικά. Συγχρόνως ξεκίνησε να γράφει και να δραστηριοποιείται στους λογοτεχνικούς και θεατρικούς κύκλους της πόλης. Το 1900 δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά κείμενο του σε εφημερίδα και τα επόμενα χρόνια έγραψε πολλές κριτικές καθώς και δύο θεατρικά που δεν είχαν τύχη και δεν διασώθηκαν. Μετά την αποφοίτησή του θέλησε να σπουδάσει Ιατρική και πήγε για αυτό στο Παρίσι όμως σύντομα εγκατέλειψε αυτή την προσπάθεια. Τον Απρίλιο του 1903 επέστρεψε στο Δουβλίνο καθώς η μητέρα του ήταν άρρωστη, πέθανε μερικούς μήνες μετά. Του είχε ζητήσει να προσευχηθούν μαζί μα εκείνος είχε αρνηθεί λέγοντας πως δεν πιστεύει και το γεγονός αυτό τον βασάνιζε για χρόνια. Το 1904 τελείωσε το μυθιστόρημα «Το πορτραίτο του καλλιτέχνη» το οποίο απορρίφθηκε από το περιοδικό με το οποίο συνεργαζόταν.

Στις 10 Ιουνίου του ίδιου έτους γοητεύτηκε από μια νεαρή κοκκινομάλλα στο δρόμο, την σταμάτησε και την έπεισε να συναντηθούν, ύστερα από 5 μέρες. Στις 15 του Ιούνη τον έστησε γιατί δεν μπόρεσε να φύγει από το ξενοδοχείο όπου εργαζόταν ως καμαριέρα και σερβιτόρα. Ο Τζέιμς πήγε και την βρήκε και κατάφερε να τη συναντήσει την επομένη, στις 16 Ιουνίου. Η κοπέλα που λεγόταν Νόρα έγινε η σύντροφος της ζωής του και η ημερομηνία συνάντησής τους γιορτάζεται ως λογοτεχνική επέτειος με το όνομα Bloomsday, καθώς το μυθιστόρημα του «Οδυσσέας», παρακολουθεί την ζωή του Λεοπόλδου Μπλουμ, από το πρωί της 16 Ιουνίου που ξυπνάει και φεύγει για τη δουλειά του μέχρι το τέλος της ημέρας. Ο Τζέιμς και η Νόρα ζήσανε αρχικά στη Ζυρίχη και στη συνέχεια για 15 χρόνια στην Τεργέστη όπου και απέκτησαν τον πρώτο τους γιό. Ο Τζόυς δίδασκε Αγγλικά και έγραφε ενώ για ένα χρόνο εγκαταστάθηκαν και στην Ρώμη όπου εργάστηκε ως τραπεζικός υπάλληλος. Ανά περιόδους επισκεπτόταν το Δουβλίνο, και το 1909 προσπάθησε να γίνει επιχειρηματίας στην πατρίδα του στήνοντας έναν κινηματογράφο. Το σχέδιο δεν προχώρησε και επέστρεψε στην Τεργέστη και στην λογοτεχνία. Το 1914 δημοσίευσε την συλλογή διηγημάτων «Οι Δουβλινέζοι» και συγχρόνως ξεκίνησε να δημοσιεύεται σε συνέχειες, στο περιοδικό Egoist, το «Πορτραίτο του Καλλιτέχνη», το οποίο το 1916 εκδόθηκε και σε βιβλίο. Με τη λήξη του Α’ παγκοσμίου πολέμου είχαν μετακομίσει στο Παρίσι όπου και παρέμειναν για τα επόμενα είκοσι περίπου χρόνια. Εκεί γεννήθηκε το δεύτερο παιδί τους. Την συγγραφή του Οδυσσέα την είχε ξεκινήσει από το 1914 και τελικά το έργο εκδόθηκε το 1922. Προηγουμένως είχαν δημοσιευτεί τα αρχικά κεφάλαια σε περιοδικά και περισσότερο λόγω των φημών, για ένα διάστημα είχε απαγορευτεί η έκδοση του σε Αγγλία και Αμερική. Με το έργο αυτό ο Τζόυς εισήγαγε την τεχνική του εσωτερικού μονόλογου, επηρεάζοντας βαθιά τους κατοπινούς συγγραφείς. Το άλλο μεγάλο του έργο, το "Ξύπνημα Του Φίνεγκαν" εκδόθηκε τελικά το 1939 ύστερα από πολλές περιπέτειες καθώς τα αρχικά κεφάλαια που είχαν δημοσιευτεί σε περιοδικό είχαν τύχει αρνητικής υποδοχής. Από τα βιβλία του είχε αποκτήσει οικονομική άνεση την τελευταία δεκαετία της ζωής του. Στις 4 Ιουλίου 1931 μετά από 27 χρόνια κοινή ευτυχισμένης ζωής παντρεύτηκε την Νόρα. Στις 14 Δεκεμβρίου του 1940 εγκατέλειψε το Παρίσι, σχεδόν τυφλός, για τη Ζυρίχη όπου και πέθανε στις 13 Ιανουαρίου 1941 από προχωρημένο έλκος. Η Νόρα πέθανε μετά από 10 χρόνια.