ΑΡΧΙΚΗ


ΡΑΣΣΕΛ 1872 έως 1970 (98)

Ο Μπέρτραντ Άρθουρ Γουίλιαμ Ράσελ (Bertrand Arthur William Russell) (18 Μαΐου 1872 – 2 Φεβρουαρίου 1970) ήταν Βρετανός φιλόσοφος, μαθηματικός και ειρηνιστής. Καταγόταν από αριστοκρατική οικογένεια, ο παππούς του (λόρδος Τζών Ράσσελ) είχε διατελέσει 2 φορές πρωθυπουργός, ενώ οι γονείς του ήταν εξαιρετικά προοδευτικοί όμως πέθαναν πρόωρα (το 1874 η μητέρα του όπως κι η αδερφή του από διφθερίτιδα και το 1876 ο πατέρας του πιθανών από θλίψη), εκείνος μεγάλωσε σε ένα εντελώς πουριτανικό περιβάλλον, στο Ρίτσμοντ του Λονδίνου με την γιαγιά του καθώς πέθανε κι ο παππούς του το 1878. Έντεκα χρονών ο αδερφός του Φράνκ τον εισήγαγε στα μαθηματικά του Ευκλείδη, και όπως έγραψε: «ήταν από τα μεγάλα γεγονότα της ζωής μου που πραγματικά με μάγεψε». Σπούδασε 1890-1894 μαθηματικά και Φιλοσοφία στο Κέμπριτζ και οικονομία στο Βερολίνο.

Ύστερα από μια σειρά διαλέξεων στην Αμερική δίδαξε ως λέκτορας στο Λονδίνο και το Κέιμπριτζ (1910-16) αλλά αποπέμφθηκε λόγω των σοσιαλιστικών του πεποιθήσεων και των αντιπολεμικών του δράσεων. Για τις αντιπολεμικές του δράσεις, φυλακίστηκε για 6 μήνες το 1918. Το 1920 ταξίδεψε στη Ρωσία και την Κίνα κι από τότε συνέχισε να δίνει διαλέξεις σε διάφορα πανεπιστήμια κυρίως της Αμερικής (όπου έζησε από το 1938 έως το 1944), έκανε ραδιοφωνικές εκπομπές κυρίως στο BBC, κήρυξε σταυροφορία κατά του πυρηνικού πολέμου και των εξοπλισμών, ίδρυσε το ίδρυμα για την ειρήνη, την Ατλαντική Ένωση, συμμετείχε στην ίδρυση του Διεθνές δικαστηρίου εγκληματιών πολέμου του Βιετνάμ. Δεν σταμάτησε να γράφει με τελικό απολογισμό περισσότερα από 40 έργα πάνω σε μαθηματικά, φιλοσοφία, επιστημολογία, μεταφυσική, εκπαίδευση, θρησκεία και τα προσωπικά του πιστεύω.

Ο Μπέρτραντ έκανε 4 γάμους. Το 1896 παντρεύτηκε την Αλις Σμίθ που είχε ερωτευτεί από τα 17 του, κόρη μιας εύπορης οικογένειας Αμερικάνων κουακέρων με τους οποίους είχαν πάει στο Παρίσι και είχαν ανέβει στον Πύργο του Άιφελ τον καιρό που μόλις είχε ολοκληρωθεί. Η γιαγιά του δεν ήθελε καθόλου αυτό τον γάμο ενώ εκείνος μισούσε την μητέρα της Άλις την οποία έβρισκε σκληρή, καταπιεστική και θρησκόληπτη. Ο γάμος σύντομα κατέρρευσε, υπήρξε μια μακρά περίοδος αποξένωσης και χωρισμού, κατά τα οποία εκείνος είχε σχέσεις με άλλες γυναίκες, μέχρι το οριστικό διαζύγιο το 1926. Μία εβδομάδα μετά παντρεύτηκε την Ντόρα Μπλακ, συγγραφέα, φεμινίστρια και σοσιαλίστρια, η οποία ήταν ερωμένη του και 6 μηνών έγκυος. Μαζί της είχε πάει στην Κίνα όπου είχε αρρωστήσει βαριά με πνευμονία και μάλιστα στην Ιαπωνία είχε γραφτεί πως πέθανε. Με την Ντόρα κάνανε τρία παιδιά ενώ το 1927 ίδρυσαν ένα πειραματικό σχολείο (Beacon Hill school). Χώρισαν το 1932 και πήραν τελικά διαζύγιο το 1936 οπότε ο Μπέρτναντ παντρεύτηκε μια νεαρή φοιτήτρια της Οξφόρδης την Πατρίτσια Σπένσε, που είχαν ως νταντά των παιδιών τους από το 1930. Μαζί της απέκτησε έναν γιο που έγινε διακεκριμένος ιστορικός και σημαίνων μέλος του δημοκρατικού κόμματος ενώ ο πρώτος του γιος με την Ντόρα διαγνώστηκε αργότερα με σχιζοφρένεια, όπως και η γυναίκα του, κι ο Μπέρτναντ σε μεγάλη ηλικία ανέλαβε την κηδεμονία των εγγονιών του.

Το 1945 το βιβλίο του Ιστορία της Δυτικής Φιλοσοφίας έγινε μπέστ σέλλερ χαρίζοντας του πολλά χρήματα, το 1948 ήταν ανάμεσα στους 24 από τους 43 που επιβίωσαν από αεροπορικό δυστύχημα στο Χόμελβικ της Νορβηγίας, το 1950 κέρδισε το βραβείο νόμπελ λογοτεχνίας. Το 1952 χώρισε την Σπένσε με την οποία υπήρξε δυστυχισμένος και τον ίδιο χρόνο παντρεύτηκε την Έντιθ Φίντς, την οποία γνώριζε από το 1925. Το 1961 σε ηλικία 89 ετών φυλακίστηκε για 7 ημέρες καθώς είχε συλληφθεί σε διαδήλωση κατά των πυρηνικών στο Λονδίνο ενώ το 1962 έπαιξε ενεργό ρόλο στην κρίση της Κούβας στέλνοντας επιστολή στον Χρουστσόφ ο οποίος του απάντησε πως δεν πρόκειται να προβούν σε ριψοκίνδυνες πράξεις. Είχε στείλει γράμμα και στον Κέννεντυ ο οποίος το επέστρεψε χωρίς να το ανοίξει.

Πέθανε στα 98 του στην Ουαλία κοντά στην αγαπημένη του Έντιθ, με την οποία είχαν αναπτύξει μια πολύ τρυφερή και στοργική σχέση.