ΑΡΧΙΚΗ


ΜΑΡΚ ΤΟΥΕΙΝ 1835 έως 1910 (75)

Ο Μάρκ Τουέιν, ψευδώνυμο του Σάμιουελ Κλέμενς, (30 Νοεμβρίου 1835 – 21 Απριλίου 1910), ήταν σπουδαίος Αμερικανός συγγραφέας. Γεννήθηκε στο Μιζούρι των Ηνωμένων Πολιτειών και σε ηλικία 4 ετών μετακόμισε με την οικογένεια του στην παραποτάμια πόλη Χάνιβαλ όπου ο πατέρας του αναζητούσε καλύτερες οικονομικές συνθήκες. Ήταν 12 ετών όταν πέθανε ο πατέρας του κι αναγκάστηκε να αφήσει το σχολείο και να εργαστεί για να τα βγάλουν πέρα. Αρχικά δούλεψε ως βοηθός σε τυπογραφείο και μετά τιμονιέρης σε ποταμόπλοια, ένα επάγγελμα που του πρόσφερε σημαντικές εμπειρίες και τον έφερε σε επαφή με πολλούς διαφορετικούς χαρακτήρες. Όταν ξέσπασε ο εμφύλιος και καθώς δεν ήθελε να επιστρατευτεί, άφησε τον Μισσισσιππή με κατεύθυνση δυτικά και σκοπό την εύρεση φλέβας ασημιού. Απέτυχε σε αυτή του την δραστηριότητα και ξεκίνησε να γράφει αστείες ιστορίες και ρεπορτάζ σε εφημερίδες για να βγάζει τα προς το ζην. Το 1864 μετακόμισε στο Σαν Φρανσίσκο όπου συνεργάστηκε για αρκετές τοπικές εφημερίδες, έγραψε ένα βιβλίο με τις εμπειρίες του από την δύση και το περίφημο διήγημα «Ο γελαστός Τζιμ και ο πηδηχτός του βάτραχος», το οποίο είχε μεγάλη απήχηση και χαρακτηρίστηκε ως το καλύτερο δείγμα χιουμοριστικής λογοτεχνίας. Το 1866 ταξίδεψε στα νησιά σάντουιτς (σημερινή Χαβάη) και τον επόμενο χρόνο στην Ευρώπη γράφοντας ταξιδιωτικά κείμενα που είχαν αρκετή επιτυχία. Το 1870 παντρεύτηκε την Ολίβια Λάγκτον με την οποία έκανε τρείς κόρες και έναν γιο. Ο γιος του πέθανε μικρός από διφθερίτιδα.

Μέχρι το 1891, ο Τουέιν ολοκλήρωσε μερικά από τα σημαντικότερα έργα του, μεταξύ των οποίων: Οι περιπέτειες του Τομ Σώγιερ (1876), Ο Πρίγκιπας και ο Φτωχός (1881), Ένας Γιάνκης του Κονέκτικατ στην αυλή του βασιλιά Αρθούρου (1889). Το «Οι περιπέτειες του Χάκλμπερι Φιν» δημοσιεύτηκε το 1885 και αποτέλεσε ένα από τα πρώτα βιβλία που εκδόθηκαν από τον εκδοτικό οίκο του ίδιου του Τουέιν. Αν και τα έργα του είχαν μεγάλη απήχηση, γεγονός που του εξασφάλιζε σημαντικά κέρδη, ο Τουέιν προχώρησε σε πολλές άστοχες επενδύσεις των χρημάτων του, γεγονός που τον ώθησε στα όρια της χρεωκοπίας. Σε μία προσπάθεια εξοικονόμησης χρημάτων, το 1891 μετακόμισαν οικογενειακώς στην Ευρώπη όπου έκανε αρκετά ταξίδια δίνοντας διαλέξεις, με μεγάλη μάλιστα επιτυχία, ο κόσμος γέμιζε τις αίθουσες για να τον ακούσει. Επέστρεψε στην Αμερική το 1900 υιοθετώντας μια σκληρή στάση απέναντι στην αμερικανική κυβέρνηση σχετικά με τον Ισπανο-Αμερικανικό πόλεμο. Έγινε αντιπρόεδρος της Αμερικανικής Αντι-Ιμπεριαλιστικής Ένωσης, με αποτέλεσμα να χαρακτηριστεί από πολλούς σαν προδότης και αρκετές εφημερίδες να μην δημοσιεύουν κείμενα του υπό τον φόβο πιθανής δυσφήμισης. Το 1903 αρρώστησε η σύζυγος του και πήγαν στην Φλωρεντία για να ζήσουν, η Ολίβια πέθανε ένα χρόνο αργότερα. Γύρισε κι έζησε τα υπόλοιπα χρόνια του στην Νέα Υόρκη, το 1909 απάντησε στην δημοσίευση μια εφημερίδας ότι είχε πεθάνει με την ανακοίνωση: «Μετά λύπης μου σας πληροφορώ ότι οι φήμες περί του θανάτου μου είναι κάπως υπερβολικές. Ήρθα μαζί με τον κομήτη Χάλεϊ το 1835, του χρόνου θα ξαναπεράσει και σκοπεύω να φύγω μαζί του. Ακριβώς όπως το είχε προβλέψει, πέθανε το 1910.

Παρά το πλούσιο και αξιόλογο συγγραφικό έργο, ο Τουέιν έχει ταυτιστεί κι είναι περισσότερο γνωστός για το «Περιπέτειες του Τομ Σόγιερ» και το «Περιπέτειες του Χάκλμπερι Φιν» (Χοκ Φιν σύμφωνα με ελληνικές μεταφράσεις). Ο Τομ είναι το άτακτο, γενναίο, πολυμήχανο δεκάχρονο αγόρι που θέλει να γίνει με τους φίλους του πειρατής, ύστερα ληστής για να βοηθάει τους φτωχούς, τελικά κυνηγάει έναν θησαυρό, αποκαλύπτει έναν επικίνδυνο εγκληματία, νιώθει τα πρώτα σκιρτήματα του έρωτα. Ο Χάλμπερι είναι ένα αγόρι ορφανό από μητέρα και με έναν βίαιο, μέθυσο πατέρα, το σκάει επειδή κινδυνεύει η ζωή του και περιπλανιέται στον Μισσισσιππή παρέα με τον Τζιμ, έναν μαύρο σκλάβο που έχει αποδράσει. Ο Χάλμπερι είναι ένας μικρός αντιεξουσιαστής, επικριτής των καθιερωμένων αντιλήψεων, επιδεικνύει μεγάλη εφευρετικότητα και συντροφική αλληλεγγύη στον αγώνα για επιβίωση και κατά της καταπίεσης. Το μεγάλο πλεονέκτημα του Τουέιν είναι το χιούμορ. Με τη σάτιρα καταδίκαζε τα στραβά και τα παράλογα του κόσμου του, σατίριζε την αφέλεια, την αμορφωσιά, τις προκαταλήψεις, τα πάθη των συμπατριωτών του. Σε πολιτικά κείμενά του καταφέρθηκε με πάθος ενάντια στην δουλεία, τον ρατσισμό, την θρησκευτική υποκρισία, τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό και σε όλη του την ζωή στάθηκε υπέρμαχος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της κοινωνικής δικαιοσύνης.

ΟΙ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΕΣ ΤΟΥ ΤΟΜ ΣΟΓΙΕΡ, ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ