ΑΡΧΙΚΗ


ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗΣ -452 έως -385 (67)

ΛΥΣΙΣΤΡΑΤΗ    ΒΑΤΡΑΧΟΙ

Ο Αριστοφάνης ήταν Αθηναίο πολίτης, γιός του Φιλίππου από τον δήμο Κυδαθηναίων, ο μεγαλύτερος σατιρικός ποιητής της αρχαιότητας. Τον αποκαλούσαν και «Αιγινήτη» επειδή, όταν οι Αθηναίοι πήραν την Αίγινα το 430 π. Χ. και τη μοίρασαν σε κληρούχους πολίτες, πήρε ένα κομμάτι γης και εγκαταστάθηκε εκεί. Παντρεύτηκε μικρός και έκανε 3 γιούς, ο μικρότερος εκ των οποίων έγινε κι αυτός ποιητής. Έζησε την εποχή του Πελοποννησιακού πολέμου, που κράτησε 27ολόκληρα χρόνια, από το 431 μέχρι το 404 π. Χ. κατά τον οποίο η Αθήνα, από πνευματικό κέντρο της Ελλάδας και από την κορυφή της ακμής της, έπεσε νικημένη από τη Σπάρτη. Ο Αριστοφάνης ήταν ο κυρίαρχος στην Αρχαία Αττική Κωμωδία και γελοιοποίησε χωρίς οίκτο πολιτικούς και δημόσια πρόσωπα με όπλα την φαντασία, την παρωδία και τον μύθο. Ήταν κτηματίας, ειρηνόφιλος και συντηρητικός, νοσταλγούσε το παρελθόν και τα παλιά ήθη και εναντιωνόταν στους νεωτερισμούς όπως την επίδειξη πλούτου και την πολυτέλεια, τους σοφιστές και τους δημαγωγούς, καθώς και τους ανάξιους πολιτικούς που παράσερναν τον λαό σε επικίνδυνα μονοπάτια μόνο και μόνο για να πάρουν την εξουσία. Πολέμησε αυτές τις τακτικές με την σάτιρα και τις κωμωδίες του. Ο πλούτος των πληροφοριών μέσα στα έργα του μάς βοηθά να κατανοήσουμε την καθημερινή ζωή της Αθήνας στα τέλη του 5ου π.Χ αιώνα. Παρουσιάστηκε στο θέατρο 25 περίπου ετών με το έργο «Γλεντοκόποι» το οποίο το παρουσίασαν οι φίλοι του καθώς υπήρχε νόμος όπου απαγόρευε την παρουσίαση έργων από άτομα μικρότερα των 30 ετών. Συνολικά έγραψε 46 κωμωδίες από τις οποίες σώζονται ακέραιες 11 καθώς και πολλά αποσπάσματα από τις υπόλοιπες.

Οι κωμωδίες του που διασώθηκαν είναι :
1.-Αχαρνής (425 π.Χ.):
Από τις καλύτερες του κωμωδίες. Εν μέσω του πελοποννησιακού πολέμου, ο ποιητής αποζητά την ειρήνη, με πρωταγωνιστή τον αγρότη και ειρηνόφιλο Δικαιόπολη να έρχεται σε αντιπαράθεση με τον πολεμιστή Λάμαχο.
2. Ιππής (424):
Βασική ιδέα του έργου είναι η προσωποποίηση του Αθηναϊκού Δήμου που παρουσιάζεται ως γεροξεκούτης που χειραγωγείται από τον δούλο Παφλαγόνα. .
3.-Σφήκες (422):
Εδώ σατιρίζεται το δικαστικό σύστημα της αθηναϊκής δημοκρατίας και ειδικότερα το λαϊκό δικαστήριο της Ηλιαίας. ΟΙ δικαστές δικάζουν σύμφωνα με τα συμφέροντα και τα πάθη τους, και παρουσιάζονται σαν σφήκες, που με το κεντρί τους χτυπούν τον άνθρωπο.
4.-Ειρήνη (421):
Σε αυτήν διακωμωδεί την πολυπραγμοσύνη και τη φιλοπόλεμη τάση των Ελλήνων..
5. Νεφέλες (417):
Η κωμωδία σατιρίζει τους σοφιστές και, ιδιαίτερα το Σωκράτη. Το όνομα οφείλεται στις Νεφέλες, τις οποίες ο Σωκράτης, σύμφωνα με τον ποιητή, θεωρεί Θεές. .
6.-Όρνιθες (414):
Δύο Αθηναίοι, για να αποφύγουν τους συκοφάντες και τους δημαγωγούς της πατρίδας τους, προσφεύγουν στους όρνιθες (πουλιά) και προσπαθούν να κατασκευάσουν ανάμεσα στη Γη και στον Ουρανό μία φανταστική πόλη, τη «Νεφελοκοκκυγίαν».
7.-Θεσμοφοριάζουσες (411):
Η κωμωδία πήρε το όνομα από τη γιορτή της Δήμητρας, Θεσμοφόρια. Κατά τη διάρκεια της γιορτής, οι γυναίκες σκέφτονται την καταστροφή του Ευριπίδη, επειδή ήταν μισογύνης και συκοφαντούσε το γυναικείο φύλο.
8.-Λυσιστράτη (411):
Η ηρωίδα αυτή, θέλοντας να συμφιλιώσει τους Έλληνες που αλληλοσκοτώνονται, συγκάλεσε συνέλευση γυναικών από την Πελοπόννησο και τη Βοιωτία για να σταματήσουν τον αιματηρό πόλεμο.
9.-Πλούτος (408):
Εδώ διακωμωδείται η κακή διανομή του Πλούτου, ο οποίος παρουσιάζεται τυφλός να πηγαίνει στους κακούς.
10.Βάτραχοι (405):
Στην κωμωδία αυτή ο Αριστοφάνης μετά το θάνατο των τριών μεγάλων τραγικών, διοργανώνει στον Άδη ποιητικό διαγωνισμό για την ανάδειξη του καλύτερου τραγικού ποιητή.
11.- Εκκλησιάζουσες (392)
Η Πραξαγόρα πείθει τις γυναίκες της πόλης να παρουσιαστούν στη Συνέλευση ντυμένες άντρες και με τη διαδικασία της πλειοψηφίας να ψηφίσουν νόμο για να δοθεί η εξουσία στις γυναίκες.