Ύστερα από έναν πολύ δύσκολο χειμώνα στο Παρίσι όπου ζωγράφιζε έχοντας ελάχιστα έσοδα (απο αφισσοκολλήσεις) πήγε στην Βρετάνη όπου η ζωή ήταν φτηνότερη. Εκεί η τέχνη του ωρίμασε και ξέφυγε από τον ιμπρεσιονισμό, οι πίνακες του τραβούν το ενδιαφέρον αλλά δεν πουλάνε με συνέπεια να έχει μόνιμο πρόβλημα επιβίωσης, συχνότατα βρίσκεται χωρίς τροφή και χωρίς στέγη. Απογοητευμένος, τον Απρίλιο του 1887, ταξιδεύει μέχρι τον Παναμά ελπίζοντας σε οικονομική βοήθεια από τον κουνιάδο του. Δεν βρίσκει στήριγμα παρά ένα εχθρικό περιβάλλον, αναγκάζεται να δουλέψει εργάτης στην διάνοιξη του Παναμά για να εξοικονομήσει χρήματα και ν’ αναχωρήσει για την γαλλική αποικία της Μαρτινίκας. Εκεί νιώθει να βρίσκει τον παράδεισο όμως προσβάλλεται από ελονοσία και περνάει δύσκολες μέρες, αναγκάζεται τον Νοέμβριο να επιστρέψει στην Γαλλία. Φιλοξενείται σε ένα φιλικό σπίτι όπου γνωρίζει τον Βαν Γκόνγκ καθώς και τον αδερφό του Τεό ο οποίος είναι έμπορος τέχνης και καταφέρνει να πουλήσει μερικά από τα έργα του Γκωγκέν. Τον Φεβρουάριο του 1888 ο Βαν Γκογκ μετακομίζει στην Αρλ και τον καλεί να συγκατοικήσουν στο κίτρινο σπίτι όπου ήθελε να δημιουργήσει ένα κέντρο τέχνης. Έμειναν και δούλεψαν μαζί για 9 εβδομάδες μέχρι μια θυελλώδη σύγκρουση κατά την οποία ο Βαν Γκογκ έκοψε το αυτί του και το έστειλε δώρο σε μια νεαρή πόρνη. Κάποιοι ερευνητές υποστηρίζουν ότι ο Γκωγκέν ήταν που του έκοψε το αυτί αλλά το κράτησαν μυστικό για να μην μπλέξει με την δικαιοσύνη. Εγκατέλειψε την Αρλ εσπευσμένα, απογοητευμένος και σε μόνιμο οικονομικό αδιέξοδο, εγκατέλειψε το 1891 και την Ευρώπη και εγκαθίσταται στην Ταϊτή (γαλλική Πολυνησία). Οι Ευρωπαίοι θεωρούσαν ότι οι ιθαγενείς των κατακτημένων χωρών είναι βάρβαροι και απολίτιστοι, ο Γκωγκέν γοητεύεται από τα ήθη και τα έθιμα τους, την ελευθερία των σχέσεων τους, την απουσία εκμετάλλευσης του ενός προς τον άλλον. Η αποικιοκρατία ωστόσο εκφυλίζει τάχιστα τον παραδοσιακό τρόπο ζωής κι εκείνος αναγκάζεται να προχωρήσει προς τα ενδότερα του νησιού προς αναζήτηση του πρωτογονισμού. Ούτε εκεί ήταν εύκολη η ζωή καθώς δυσκολευόταν να δουλέψει για τα προς το ζην. Ζωγράφιζε όμως ασταμάτητα και επέστρεψε ύστερα από δύο χρόνια, στην Γαλλία με αρκετούς πίνακες με θέματα από την ζωή στην Ταϊτή. "Αναχωρώ, κατά δύο χρόνια γηραιότερος, νεότερος κατά είκοσι, ακόμη πιο βάρβαρος από όσο ήμουν όταν έφτασα κι εντούτοις πιο μορφωμένος" είπε για την αναχώρηση του από την Ταϊτή. Έκανε 2 εκθέσεις στο Παρίσι που ναι μεν δεν είχαν μεγάλη επιτυχία αλλά του προσκόμισαν κάποια χρήματα. Το 1895 επιστρέφει στην Ταϊτή, ζωγραφίζει πυρετωδώς, έχει συντροφιά μια νεαρή μιγάδα, εξακολουθεί να ζει μέσα στην ανέχεια και με προβλήματα υγείας. Το 1898 κάνει μια απόπειρα αυτοκτονίας όταν μαθαίνει πως έχει πεθάνει η κόρη του, την οποία δεν είχε ξαναδεί από τότε που την είχε αφήσει στην Κοπεγχάγη. Το 1901, μετά από μια παροδική καλυτέρευση της υγείας του, πηγαίνει σε πιο πρωτόγονα μέρη, συγκεκριμένα στις Μαρκησίες νήσους. Ζει σε μια απομακρυσμένη καλύβα εντελώς αφημένος, τρώει ότι βρίσκει και ότι του πηγαίνουν οι ιθαγενείς οι οποίοι τον ονομάζουν "ο τρελός λευκός". Ο Γκωγκέν δεν σταματά να ζωγραφίζει, όπου είναι δυνατόν, ακόμη και σε κομμάτια ξύλου. Το 1903 θα μιλήσει ενάντια στην αποικιοκρατική πολιτική και θα καταδικαστεί σε τρίμηνη φυλάκιση από την -αποικιοκρατική- διοίκηση του νησιού. Η υγεία του έχει επιδεινωθεί πολύ, μεταξύ άλλων έχει σύφιλη και πάσχει από εθισμό σε διάφορες ουσίες και αλκοόλ, μία μέρα προτού μπει στην φυλακή για να εκτίσει την ποινή του, στις 8 Μαΐου του 1903, πεθαίνει από υπερβολική δόση μορφίνης και πιθανόν καρδιακή προσβολή.
ΓΚΩΓΚΕΝ ΠΙΝΑΚΕΣ