ΑΡΧΙΚΗ


ΖΑΝ ΖΑΚ ΡΟΥΣΣΩ 1712 έως 1778 (66)

ΖΑΝ ΖΑΚ ΡΟΥΣΣΩ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ

Ο Ζαν Ζακ Ρουσσώ (Jean Jacques Rousseau) ήταν φιλόσοφος, συγγραφέας, παιδαγωγός και θεωρητικός της πολιτικής. Γεννήθηκε στις 28 Ιουνίου του 1712 στη Γενεύη, ο πατέρας του ήταν ωρολογοποιός, η μητέρα του κόρη ιερέα η οποία πέθανε εννιά μέρες μετά τη γέννηση του. Δεν πήγε ποτέ σχολείο, τον έμαθε ωστόσο να γράφει και να διαβάζει ο πατέρας του, χρησιμοποιώντας διάφορα αισθηματικά μυθιστορήματα της εποχής και τους «Παράλληλους βίους» του Πλούταρχου. Σε ηλικία 10 ετών ο πατέρας του συγκρούστηκε με μία ισχυρή οικογένεια της πόλης και αναγκάστηκε να αυτοεξοριστεί αφήνοντας τους 2 γιους του στον θείο τους. Ο θείος τοποθέτησε τον Ζαν Ζακ αρχικά ως γραφέα και αργότερα ως μαθητευόμενο χαράκτη. Εκείνος όταν έγινε 16, το 1728, εγκατέλειψε τη Γενεύη και περιπλανήθηκε σε Ελβετία και Γαλλία κερδίζοντας τα προς το ζην κάνοντας ότι δουλειά του τύχαινε. Σχετίστηκε αυτή την περίοδο με την κυρία ντε Βαρένς η οποία επέδρασε στην πνευματική του διαμόρφωση, το 1740 εργάστηκε για ένα διάστημα και ως παιδαγωγός. Το 1741 εγκαταστάθηκε στο Παρίσι ενώ την διετία 1743-1744 βρέθηκε να είναι γραμματέας του Γάλλου επιτετραμμένου στη Βενετία. Γύρισε το 1744 στο Παρίσι όπου συνεργάστηκε κατά την συγγραφή της "Εγκυκλοπαίδειας" και για ένα διάστημα συνδέθηκε φιλικά με τον Ντιντερό. Από το 1742 είχε αρχίσει να γράφει δοκίμια περί μουσικής, της οποίας ήταν αυτοδίδακτος. Το 1745 συνδέθηκε με την Τερέζα, μια νεαρή υπηρέτρια πανδοχείου, με την οποία θα συζεί ανά περιόδους και με την οποία θα κάνει 5 παιδιά τα οποία δώσανε σε ιδρύματα για να μεγαλώσουν. Το 1749 έγραψε για την Εγκυκλοπαίδεια όλα τα άρθρα που είχαν να κάνουν με την μουσική ενώ το 1750 κέρδισε το πρώτο βραβείο σε ένα διαγωνισμό της Ακαδημίας της Ντιζόν με το έργο του με τίτλο Διατριβή. Σε αυτό υποστήριζε πως η πρόοδος συνεπαγόταν διαφθορά και εκφυλισμό. Προκάλεσε έντονες συζητήσεις για την επαναστατικότητα του ενώ δύο χρόνια μετά έγραψε μια όπερα που γνώρισε αρκετή επιτυχία.

Το 1756 εγκαταστάθηκε στο Ερμιτάζ, στην αγροικία της κυρίας ντ’ Επιναί, με σκοπό να αφιερωθεί στο γράψιμο. Το 1757 ψυχράνθηκε μαζί της και πήγε να μείνει με ένα φίλο κοντά στο Παρίσι. Η επόμενη πενταετία του ήταν η πιο δημιουργική της ζωής του, με αποκορύφωμα τα δύο πιο γνωστά και σημαντικά του έργα που δημοσιεύτηκαν τον ίδιο χρόνο, το 1762. Πρόκειται για το «Αιμίλιος ή περί εκπαιδεύσεως» και το «Περί του κοινωνικού συμβολαίου». Και τα δύο προκάλεσαν μεγάλες αντιδράσεις. Το πρώτο αφορίστηκε από τον αρχιεπίσκοπο καθώς διατύπωνε την άποψη πως ο άνθρωπος δεν χρειάζεται διαμεσολαβητές στην σχέση του με το Θείο, το δεύτερο ρίχτηκε στην πυρά καθώς έγραψε για ισότητα και ισονομία, και για τα δυο καταδικάστηκε από δικαστήριο του Παρισιού και αναγκάστηκε να περάσει τα επόμενα χρόνια διωκόμενος και κρυμμένος με ψεύτικα ονόματα σε μικρές επαρχιακές πόλεις και σε εξοχικές κατοικίες. Το 1765 πήγε στην Αγγλία προσκαλεσμένος του φιλόσοφου Ντέηβιντ Χιουμ αλλά σύντομα ήρθε σε διένεξη μαζί του και επέστρεψε στην Ελβετία, να ζήσει σαν περιπλανώμενος και κατατρεγμένος. Η μόνη που του εξακολουθούσε να του παραστέκεται ήταν η Τερέζα, με την οποία νομιμοποίησε, ύστερα από τόσα χρόνια την σχέση τους. Ανάμεσα στα άλλα γραπτά αυτής της περιόδου, ξεχωρίσει το «Εξομολογήσεις» μια σειρά από διαλόγους με τον εαυτό του. Το 1778 αποσύρθηκε στο κτήμα ενός θαυμαστή του μαρκήσιου, πέθανε εκεί, αιφνίδια, στις 2 Ιουλίου του 1778. Ο Ρουσσώ έχει αναγνωριστεί ως ένας από τους σημαντικότερους συγγραφείς της γαλλικής γλώσσας, τα έργα του ενέπνευσαν την γαλλική επανάσταση και επηρέασαν, αλλάζοντας τον τρόπο που σκέφτονταν οι άνθρωποι της εποχής του.