![]() | |||
---|---|---|---|
Ο Λούκιος ή Λεύκιος Σενέκα (περίπου 4 π.Χ. – 65 μ.Χ.), ήταν Ρωμαίος πολιτικός, ρήτορας, δραματουργός και στωικός φιλόσοφος, Καταγόταν από την Κόρδοβα της ρωμαϊκής επαρχίας της Ισπανίας, ήταν ο δεύτερος γιός της Ελβίας και του Λούσιους, ευκατάστατου ρήτορα γνωστού ως Σενέκα ο πρεσβύτερος. Έφυγε νεαρός από τη γενέτειρα του και ταξίδεψε στη Ρώμη όπου διδάχτηκε ρητορική και στωική φιλοσοφία και μετά στη ρωμαϊκή Αίγυπτο. Τελικά εγκαθίσταται στη Ρώμη, και ξεκίνησε να δικηγορεί και να ανελίσσεται σε κρατικά αξιώματα. Το 38 μ.Χ ο Καλιγούλας έγινε αυτοκράτορας της Ρώμης και ήρθε σε μεγάλη σύγκρουση με τον Σενέκα, τον άφησε να ζήσει μόνο και μόνο επειδή τον θεώρησε ετοιμοθάνατο καθώς ήταν βαριά άρρωστος. Το 41 μ.Χ. ο Κλαύδιος διαδέχτηκε τον Καλιγούλα και ο Σενέκα εξορίζεται για οκτώ χρόνια στην Κορσική, όταν η τρίτη του σύζυγος του Κλαύδιου, η διαβόητη για την νυμφομανία της Μεσσαλίνα, τον κατηγόρησε για μοιχεία. Επιστρέφοντας από την Κορσική ο Σενέκα αναλαμβάνει και πάλι θέση στη δημόσια διοίκηση και με παρακίνηση της μητέρας του Νέρωνα, γίνεται διδάσκαλος του μελλοντικού Αυτοκράτορα. Όταν ο τελευταίος ανεβαίνει στον θρόνο ο Σενέκα για μία πενταετία, επηρεάζει ενεργά τη διακυβέρνηση του με θετικά αποτελέσματα. Ωστόσο ο Νέρων επιβάλλει τελικά ένα τυραννικό καθεστώς κρατικής τρομοκρατίας και αποκόπτει κάθε γέφυρα επικοινωνίας από αυτόν. Τότε είναι που αρχίζουν να διασπείρονται στην Ρώμη φήμες για την υποκρισία και την δωροληψία του Σενέκα, ότι ήταν η ζωή του εντελώς αντίθετη με τα διδάγματά του καθώς αναθεμάτιζε την τυραννία αλλά ήταν ο δάσκαλος ενός τύραννου, καταφερόταν ενάντια στους κόλακες αλλά αυτός δεν ξεκολλούσε από το παλάτι, εξυμνούσε την λιτότητα αλλά ο ίδιος ήταν πάμπλουτος.
Το 62 μ.Χ αποφασίζει να αποσυρθεί από τον δημόσιο βίο, πηγαίνει στο εξοχικό του κτήμα μακριά από την Ρώμη να ζήσει ήσυχα φιλοσοφώντας και γράφοντας. Το 65 ωστόσο, μετά την αποτυχημένη απόπειρα κατά του Νέρωνα, κατηγορείται για συμμετοχή στη συνωμοσία, συλλαμβάνεται και διατάσσεται από τον Νέρωνα να αυτοκτονήσει κόβοντας τις φλέβες του. Γράφτηκε πως η γυναίκα του ήθελε να αυτοκτονήσει μαζί του αλλά ο Νέρωνας την σταμάτησε. Όσον αφορά τον Σενέκα, έκανε όπως διατάχτηκε ανάμεσα σε φίλους στο σπίτι, εξαιτίας μάλλον της ηλικίας του και της διατροφής του η ροή του αίματος ήταν πολύ αργή κι αντί για ένα γρήγορο τέλος βίωσε μια παρατεταμένη και επώδυνη αγωνία. Τελικά και αφού υπαγόρευσε τα τελευταία του λόγια σε έναν γραφέα, μπήκε στο μπάνιο όπου η ροή του αίματος επιταχύνθηκε χαρίζοντας του την αιώνια γαλήνη. Ο Σενέκα εκτός από το ρητορικό έργο του, στο οποίο όφειλε την πρώιμη φήμη του, είχε αναπτύξει πλούσια συγγραφική δραστηριότητα σε θέματα όπως την ευγένεια, τη φιλανθρωπία, το σθένος, την ευτυχισμένη ζωή. Επικαλύπτοντας τον στωικισμό με ένα πέπλο ουμανισμού, που συνοψίζεται στη φράση: «ο άνθρωπος είναι ιερός για τον άνθρωπο», υπηρέτησε το στωικό ιδανικό του σοφού που μεριμνά για την κοινωνία από θέση ευθύνης, θεωρώντας πως χρέος των πλουσίων και των αρχόντων είναι η βοήθεια προς τους κοινωνικά αδύναμους. ΣΕΝΕΚΑ Επιστολές προς Λουκήλιο |