ΑΡΧΙΚΗ ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ

ΕΠΟΜΕΝΟ

ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ που αρχίζουν με Δ

1: Δάνειζε αλεύρι σ’ όποιον έχει στάρι.
δηλαδή:

2: Δανείζου, καλοπλέρωνε και πάλι στρέφου παίρνε.
σημαίνει :

3: Δανεικά ‘ναι τα κούρταλα στο γάμο.
σημαίνει:

4: Δανεικά κυρά τ' αλεύρι, δανεικό και το προζύμι.
λέγεται :

5: Δανεικό κυρά τ' αλεύρι, δανεικό και το προζύμι.
λέγεται:

6: Δανείσατε χηράδες στον νιόπαντρο φιλί.
σημαίνει πως :

7: Δάσκαλε που δίδασκες και νόμο δεν εκράτεις.
δηλώνει πως:

8: Δάσκαλε που δίδασκες και νόμο δεν εκράτεις.
λέγεται:

9: Δασκάλεψε, δασκάλεψε, έμαθε η Μάρω γράμματα.
λέγεται:

10: Δάχτυλέ μου βρωμισμένε, εδικός μου είσαι, καημένε.
εννοεί :

11: Δε βγαίνει το πανί βρακί.
δηλώνει πως:

12: Δε γνωρίζει το σκυλί τον αφέντη του.
λέγεται:

13: Δε ζei κανένας απ' ό,τι τρώει, αλλ' απ' ό,τι χωνεύει.
σημαίνει πως :

14: Δε θα με κάμ' η μάνα μου κι άλλη φορά. 
δηλώνει:

15: Δε θα σου πέσουν τα πέταλα να βοηθήσεις ( ή εργαστείς) 
σημαίνει :

16: Δε θέλω άντρα όμορφο να κάθεται κοντά μου, να συχνομπαρμπερίζεται και να πεινά η κοιλιά μου.
δηλώνει πως:

17: Δε κάνουν τα λεφτά τόν άνθρωπο, ο άνθρωπος κάνει τα λεφτά. 
δηλαδή:

18: Δε λείπει ο Μάρτης απ' τη Σαρακοστή. 
λέγεται μεταφορ:

19: Δε μ' έφτανε η κατάρα του γονιού μόνο 'χω και του πεθερού. 
λέγεται :

20: Δε μαγείρεψε η γωνιά σου, δεν εχόρτασε η κοιλιά σου.
σημαίνει πως :

21: Δε με φθάνει που πέθανε ο άντρας μου, τι απόκριση θα δώσω στον κόσμο. 
σημαίνει πως:

22: Δε μιλάω δε λαλώ ώσπου να πάρω τον καλό γαμπρό. 
σημαίνει πως :

23: Δε μοιάζει η μέρα με τη νύχτα 
δηλώνει:

24: Δε νταγιαντώ δυό πράματα, τη φτώχεια, τα γεράματα 
σημαίνει :

25: Δε ρωτάνε τη Φατμέ πότε θα γίνει μπαϊράμι.
λέγεται :

26: Δε σε ευρήκανε, και λές, μα να σ' εύρουν και να κλαις.
λέγεται:

27: Δε σε θέλει το χωριό, τι ρωτάς για τον παπά.
δηλώνει πως:

28: Δε σε θέλω, θεριστά, γιατί θερίζεις χαμηλά. Εγώ ξέρω και ψηλά. Δε σε θέλω και ψηλά. 
λέγεται:

29: Δε σε κεφαλόκοβα παρα σ' αφαλόκοβα.
λέγεται:

30: Δε σε πιάνει κανείς, μήτε στα μονά μήτε στα ζυγά.
λέγεται:

31: Δε σου δίνω, γριά, ψωμί. Βρέξε μου το στο ζουμί.
λέγεται:

32: Δε σώνανε μονά, ήρθανε διπλά.
σημαίνει πως :

33: Δε το'χω πως θα περάσει ο ψύλλος απ' το μουστάκι μου, μόνο που θα κάμει μονοπάτι 
σημαίνει πως :

34: Δε φοβάται ο παστουρμάς τ’ αλάτι.
λέγεται:

35: Δειλός ο πλούσιος.
εννοεί πως:

36: Δείξε μου τον φίλο σου να σου πω ποιος είσαι.
δηλαδή:

37: Δείξε μου τον ψεύτη να σου δείξω τον κλέφτη.
δηλώνει πως:

38: Δείρε τον σήμερα για το αυγό, να μην πάρει αύριο την κότα.
δηλώνει πως:

39: Δείχνει σιτάρι και πουλάει κριθάρι.
λέγεται:

40: Δείχνει του λαγού να φύγει, του λαγωνικύ να τρέξει.
λέγεται:

41: Δέκα τα έχει κι εννιά τα βρίσκει.
λέγεται:

42: Δέκα τα λέμε κι ένα τα βρίσκουμε.
λέγεται:

43: Δεμένος ο γάιδαρος, αναπαυμένος ο νοικοκύρης.
σημαίνει πως :

44: Δεν αλλάζω τον χορό μου το σκοπο των ποδαριών μου.
λέγεται:

45: Δεν αρμαθιάζονται τα ψωμιά σαν τα σύκα.
λέγεται:

46: Δεν βαστά από τα σύκα μέχρι τα σταφύλια.
λέγεται:

47: Δεν βγαίνει το πανί βρακί.
δηλαδή :

48: Δεν βλέπει ο τυφλός αλλά βλέπει ο Θεός.
λέγεται:

49: Δεν γνωρίζει τώρα ο σκύλος τον αφέντη του.
λέγεται:

50: Δεν δίνει τ' αγγέλου του νερό.
λέγεται:

51: Δεν έβαλες δεν έβγαλες.
σημαίνει πως :

52: Δεν έβγαλε ούτε γρυ.
λέγεται:

53: Δεν έγινα παπάς ν’ αγιάσω, έγινα παπάς για να περάσω.
λέγεται :

54: Δεν είδε απο τα μάτια, θα δει από τα φρύδια.
λέγεται:

55: Δεν είμαι φαγάς, είμαι παραπονιάρης.
λεγεται:

56: Δεν είν’ βρακί, μόν’ είν’ βρακόπανο.
λέγεται:

57: Δεν είναι απο κείνες τις νύφες που βήχουν στον γάμο.
λέγεται:

58: Δεν είναι για τα δόντια του.
δηλώνεται πως:

59: Δεν είναι για τον γιατρό, είναι για τον παπά.
λέγεται:

60: Δεν είναι κάθε μέρα Πάσχα.
Δεν είναι κάθε μέρα του Αι Γιαννιού
Δεν είναι κάθε μέρα γιορτή.
λέγεται:

61: Δεν είναι καιρός να βοτανίζεις τα αγκάθια.
σημαίνει :

62: Δεν είναι μαλλιά τα γένια.
λέγεται:

63: Δεν είναι οι λόγοι του Ευαγγέλιοα.
δηλώνει πως :

64: Δεν είναι τάβλα που να μην έχει το ρόζο της.
δηλώνει πως :

65: Δεν είχαμε τσιμπλομάτα και θέλαμε και μαυρομάτα.
λέγεται:

66: Δεν έκλασε και να ντραπεί, μόν' έκλασε και γέλασε.
λέγεται:

67: Δεν έφαγε ακόμη την προίκα του.
λέγεται:

68: Δεν έφαγε σκόρδα, για να μυρίζει.
λέγεται:

69: Δεν έχει άσπρου γνώση.
σημαίνει :

70: Δεν έχει ο φτωχός, έχει ο Θεός.
σημαίνει:

71: Δεν έχει ούτε ενός κοκκόρου γνώση.
λέγεται:

72: Δεν έχει πισινό για κάθισμα.
λέγεται:

73: Δεν έχει στον ήλιο μοίρα.
λέγεται:

74: Δεν ηύρες ακόμα τον μαλλιαρόκωλό σου.
λέγεται:

75: Δεν θέλει ρύζι με νερό, θέλει νερό με ρύζι.
λέγεται:

76: Δεν θέλουν να τον βλέπουν ούτε ζωγραφιστό.
λέγεται:

77: ΔΕν θέω να σε βλέπω ούτε ζωγραφιστό.
εκφράζει:

78: Δεν κλαίω, μοίρα, ο,τι έπαθα, μόνο το τι θα πάθω.
δηλώνεται πως:

79: Δεν κόβει η μαχαίρα του πλέον.
λέγεται :

80: Δεν μ έφταναν τα δικά μου, έχω και του γείτονα μου.
λέγεται :

81: Δεν μαγείρεψε η γωνιά σου, δεν εχόρτασε η κοιλιά σου.
σημαίνει :

82: Δεν μιλάνε για σχοινί στο σπίτι του κρεμασμένου.
δηλώνει:

83: Δεν μου τα λες εσύ αυτά, μον' μου τα λέει ο τόπος.
λέγεται:

84: Δεν μπορεί να μοιράσει δυό γαϊδουριών άχυρα.
λέγεται :

85: Δεν ξέρει να δέσει τα βρακιά του.
λέγεται:

86: Δεν ξέρω από τι μαλί κρατεί η σκούφια του.
σημαίνει :

87: Δεν ξέρω τίποτε, μα δεν ξέρεις, τι ξέρω.
λέγεται:

88: Δεν πάει η κυρά μας στο λουτρό.
λέγεται:

89: Δεν πατεί σε σάπιο ξύλο.
λέγεται:

90: Δεν περισσεύει των γατών να φαν' και τα ποντίκια.
λέγεται:

91: Δεν πίνει η γάτα ξύδι.
λέγεται:

92: Δεν πιστεύει ο χορτασμένος το κακό του νηστικού.
δηλώνει πως:

93: Δεν σε μύρωσε καλά ο παπάς που σε βάφτιζε.
λέγεται:

94: Δεν σε ρωτά τι έφαγες, μον' σε ρωτά τι έφερες.
λέγεται:

95: Δεν τιμάται η πρώτη νύφη, αν δεν έρθει κι η δεύτερη.
σημαίνει πως :

96: Δεν το έχω τόσο πως απόθανε η μάνα μου όσο στα αναρωτήματα του κόσμου.
λέγεται:

97: Δεν το κάνει για το πρόβατο, το κάνει για το μαλλί.
λέγεται:

98: Δεν το λέει η γίδα, το λέει το κέρατο.
λέγεται :

99: Δεν τον βάζεις ούτε στο σακί ούτε στο σακούλι.
λέγεται :

100: Δεν υπάρχει άσχημη αγαπητικιά ούτε όμορφη φυλακή.
δηλώνει:

101: Δεν φοβάται ο παστρουμάς το αλάτι.
σημαίνει πως:

102: Δεν φοβάται ο φούρνος τις μουτζούρες
εννοείται πως:

103: Δεν φοβάται ο φούρνος τις μουτζούρες.
λέγεται :

104: Δεν φωτίζουν μαζί και οι δύο άκρες του κεριού.
λέγεται:

105: Δες το ψύλλο, δες το ασκί του.
λέγεται:

106: Δέσε με εδώ και λύσε με εκεί.
λέγεται:

107: Δέσε τον γάιδαρο όπου θέλει ο νοικοκυρης, κι ας τον φάει ο λύκος.
λέγεται:

108: Δέσποτα παπά πρεσβύτα, έπαιρνε και πάντα ζήτα.
λέγεται:

109: Διάβα ώρα να διαβώ να περνούμε τον καιρό.
λέγεται για:

110: Διαβάζει ο σκύλος κι αναπαύεται, διαβάζει και πεινάει.
λέγεται:

111: Διαλέγοντας διαλέγοντας πήρε τα αποζούμια.
δηλώνει πως:

112: Διάλεξε τη γυναίκα Σάββατο, κι όχι την Κυριακή στην εκκλησία.
δηλώνει πως:

113: Διάλεξε, ξεδιάλεξε, στην κοπριά κατάντησε.
λεγόταν:

114: Διάφορο το έχω. το να μην σε βλέπω.
δηλώνει πως :

115: Δίβουλος και τρίβουλος.
λέγεται:

116: Δικός σου είναι ο φούρνος και ξένα τα καρβέλια.
λέγεται:

117: Δίνε μου και να σ' εύχουμαι.
λέγεται:

118: Δίνει άχυρα στον σκύλο κόκκαλα του γομαριου.
λέγεται :

119: Δίνει του βοσκού γάλα.
δηλαδή:

120: Δίνεις πλούτη δίνεις γνώση, δίνεις φτώχια δίνεις τρέλα.
δηλώνει πως :

121: Διψά το ρούχο για κορμί και το κορμί για ρούχο.
λέγεται:

122: Διώξαμε την αλεπού και μπήκε το λιοντάρι.
σημαίνει:

123: Δος μου αέρα και μέτρα μίλια.
σημαίνει πως :

124: Δουλεμένο ζηλεμένο
έκφραση που λέγεται:

125: Δούλευε μου κακορίζικε να μη γενώ σαν εσένα
λέγεται:

126: Δουλευτής περήφανος πάντα πεινασμένος.
λέγεται:

127: Δυό αδέρφια, ένας κορμός.
δηλώνει :

128: Δύο αδερφοί έμαχοντο και δυο μωροί το πίστευαν.
σημαίνει πως:

129: Δύο γαιδάροι μαλώνανε σε ξένο αχυρώνα.
λέγεται :

130: Δυό είμαστε και δυό χωριστά κουβεντιάζουμε.
λέγεται :

131: Δυό και δυό κάνουν τέσσερα.
έκφραση που τονίζει πως:

132: Δυο καρπούζια δεν χωρούν σε μια μασχάλη.
λέγεται:

133: Δυό κεφάλια σε μια σκούφια δεν χωρούν.
λέγεται :

134: Δυό λαγούς σαν κυνηγάς, κι οι δυό θα σου ξεφύγουν.
δηλώνει πως :

135: Δυό μαρτυράνε έναν κρεμάνε
υποστηρίζεται πως :

136: Δυό νομάτοι, τρεις κουβέντες.
λέγεται :

137: Δυο φορές οι γέροντες γίνονται παιδιά.
δηλώνει πως:

138: Δυο ψάρια τηγανίζονται, κι ένα το άλλο δεν πιστεύει.
δηλώνει πως:

139: Δώδέκα Απόστολοι ήτανε και καθένας τον πόνο του έκλαιγε.
σημαίνει πως:

140: Δώδεκα αποστόλοι ήτανε κι ο καθένας τον πόνο του έκλαιγε.
δηλώνει πως:

141: Δως μου όλο το ψωμί σου να στο δίνω λίγο λίγο.
λέγεται για :

142: Δως του πέντε να έχει δέκα
λέγεται:

143: Δώσ' κι εμέ και του παιδιού μου, και ο άνδρας μου στην πόρτα στέκει.
λέγεται:

144: Δωσ’ μου κυρά τον άνδρα σου και παρ’ τον κόπανό μου.
λέγεται :

145: Δώσαν θάρρος στον Αλή, κι έκατσε και στο χαλί.
λέγεται:

146: Δώσαν του χωριατή αυγό κι ήθελέ το ρουφηχτό.
λέγεται:

147: Δώσε εδώ και δώσε εκεί, πώς θα κάνομε βρακί.
λέγεται:

148: Δώσε κρασί να βγει η αλήθεια.
δηλώνει πως :

149: Δώσε μου αγέρα, μέτρα μίλια.
εννοεί πως:

150: Δώσε μου κυρά το γάιδαρο, και κάτσε με και πάνω.
λέγεται:

151: Δώσε μου την κουλούρα σου, να σου την δίνω λίγη λίγη.
λέγεται:

152: Δώσε μου την τύχη σου και πάρε την προκοπή μου.
δηλώνεται πως:

153: Δώσε πλούτη δίνεις γνώση, δώσε φτώχεια δίνεις τρέλα.
σημαίνει πως :

154: Δώσε στην γυναίκα ψίχουλα να πάρεις καρβέλια, δώσε καρβέλια και δεν θα πάρεις τίποτε.
δηλώνεται πως:

155: Δώσε στον φτωχό ψωμί και λειτουργιά μην κάνεις.
σημαίνει πως :

156: Δώσε τα πονείς να πάρεις τα ποθείς.
σημαίνει πως :

157: Δώσε τη μασιά για να πιάσω τη φωτιά.
σημαίνει :

158: Δώσε το δάχτυλο να σου φάνε το χέρι.
λέγεται :

159: Δώσε χόρτο στο μουλάρι να σου κάνει το χωράφι.
σημαίνει πως :