ΑΡΧΙΚΗ ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ

ΕΠΟΜΕΝΟ

ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ που αρχίζουν με Μ

1: Μ΄αγγαρείες δουλειά δεν γίνεται.
σημαίνει:

2: Μ΄άλλα μάτια βλέπει κανείς τον εαυτό του και με άλλα τον διπλανό του.
δηλώνει:

3: Μ' αγαπάς γειτόνισσα; Την καρδιά σου ρώτησε.
δηλώνει πως:

4: Μ' άδεια χέρια πάει στο μοναστήρι.
λέγεται:

5: Μ' ανάξιο αμπελουργό τ' αμπέλι δεν προκόβει.
σημαίνει:

6: Μ' αυτό το κεφάλι που έχω, με αυτό προσκυνάω.
σημαίνει :

7: Μ' έκαμες και γέλασα κι έχω και τον άνδρα μου άρρωστο.
σημαίνει :

8: Μ' έκανε η μάνα μου να μοιάζω του κυρού μου.
δηλώνει πως:

9: Μ' όλα τα αγκάθια μάλωνε, τα ράσα να φοβάσαι.
σημαίνει :

10: Μ’ ένα σμπάρο, δυο τρυγόνια.
σημαίνει πως :

11: Μαγειρεμένο το φαγητό κι ο άνδρας το σερβίρει.
λέγεται :

12: Μάζευε κι ας είν΄ και ρόγες.
δηλώνει πως:

13: Μάζευε κι ας είναι και ρόγες.
δηλώνει πως:

14: Μάζευε όταν μπορείς για να έχεις όταν πρέπει.
ή διαφορετικά:

15: Μαζεύει απο τον άνεμο κουκί.
λέγεται :

16: Μαζεύει γράμματα για τους αποθαμένους.
λέγεται για :

17: Μαζεύτηκαν οι κάργιες κι έκαναν τον κούκο αφέντη.
λέγεται :

18: Μαζεύτηκε η Σάρα, η Μάρα και το κακό συναπάντημα.
σημαίνει :

19: Μαζεύω ήλιο για το χειμώνα.
σημαίνει :

20: Μαζί με τα ξερά καίγονται και τα χλωρά.
λέγεται :

21: Μάθαινε τα παλιά να ξέρεις τα καινούργια.
δηλώνει πως:

22: Μαθαίνει στου κασίδη το κεφάλι.
λέγεται για :

23: Μαθαίνεις από τον τρελό και από το μεθυσμένο, όσα δεν μπορείς να μάθεις από τον φρόνιμο κι από οτν άριστο.
δηλώνει πως:

24: Μαθαίνουν κι οι αμάθητοι, ξεχνούν κι οι μαθημένοι.
επισημαίνει:

25: Μάθε γέρο γράμματα
λέγεται :

26: Μάθε να ακούς με τα αυτιά σου και όχι με τα συμφέροντά σου.
προτρέπει :

27: Μάθε τέχνη για να ζήσεις, και πραμάτεια να πλουτίσεις.
δηλώνει πως:

28: Μάθε τέχνη κι άστηνε κι αν πεινάσεις πιάσε την.
σημαίνει πως:

29: Μάθε την ορθογραφία να κερδίσεις τη σοφία
δηλώνει πως :

30: Μαθημένο το αρνί να του παίρνουν το μαλλί.
σημαίνει πως :

31: Μακρίναν οι ποδιές μας να σκεπάσουν τις πομπές μσς.
λέγεται :

32: Μαντζουράνα στο κατώφλι, γάιδαρος στα κεραμίδια.
λέγεται :

33: Μάστορας είναι και της κατσίκας ο κώλος.
εννοεί πως:

34: Μάτια που δεν βλέπονται γρήγορα λησμονιούνται.
δηλώνει πως:

35: Με άλλα λόγια να αγαπιόμαστε.
λέγεται :

36: Με γέλασες και φάγαμε μα δεν θα ξαναφάμε. ή Με γέλασες και γεύτηκες μα δε θε να δειπνήσεις.
σημαίνει πως:

37: Με ένα βόδι δεν γίνεται καλό αυλάκι.
εννοεί:

38: Με ένα παιδί πολλοί κουμπάροι.
λέγεται :

39: Με ένα ρόδο φίλο κάνεις, μ' ένα λόγο τονε χάνεις.
δηλώνει:

40: Με ευχές δεν βάφονται τα αυγά.
σημαίνει :

41: Με έχει στο παχύ του άντερο.
σημαίνει :

42: Με κουβαλητό νερό ο μύλος δε γυρίζει.
δηλώνει πως:

43: Με μια τσεκουριά δεν κόβεται το ξύλο
δηλώνει πως :

44: Με μια τσεκουριά το δέντρο δεν πέφτει.
δηλώνεται πως:

45: Με όλα τα χορτάρια παίξε, από την τσουκνίδα φεύγε.
σημαίνει :

46: Με όλους καλά και με λίγους φίλος.
σημαίνει :

47: Με όποιο δάσκαλο καθίσεις, τέτοια γράμματα θα μάθεις.
δηλώνει πως:

48: Με σβηστό το λυχνάρι κάθε γυναίκα είναι ίδια.
ειπώθηκε από:

49: Με σκοινί τιποτένιο δεν κρεμιέται.
σημαίνει πως:

50: Με σκύλους κοιμηθηκες με ψύλλους σηκώθηκες.
λέγεται :

51: Με τα αρνιά κουρεύεται.
λέγεται :

52: Με τα δικά μου λιθάρια με βαρείς.
λέγεται :

53: Με τα δικά μού τα λιθάρια με βαρείς.
σημαίνει πως :

54: Με τα μουστάκια μάστορας και με τα γένια κάλφας.
λέγεται :

55: Με τα χείλη που έχω, με εκείνα σε φιλώ.
σημαίνει πως:

56: Με τα χέρια τα δίνει και με τα ποδάρια τα μαζεύει.
λέγεται:

57: Με τις αλεπούδες πρέπει να παίξουμε την αλεπού.
δηλωνει πως:

58: Με το αρνάρισμα γίνεται και το ξύλο βελόνι.
σημαίνει πως:

59: Με το βελόνι τα μαζώνει και με το φτυάρι τα σκορπίζει.
λέγεται:

60: Με το γέρο γάτο κάθεσαι και ποντικούς φοβάσαι;
λέγεται:

61: Με το δεξί, με το ζερβί, πολύ που θα καθίσω.
λέγεται:

62: Με το δικό σου φάε και πιες και νηστικός σηκώσου.
εννοεί πως :

63: Με το δικό σου φάε πιε και πραμάτεια μην κάνεις.
συμβουλεύει πως:

64: Με το δικό του σακί πάει ο καθείς στο μύλο.
δηλωνει πως:

65: Με το δόλο πιάνούν το ψάρι
σημαίνει :

66: Με το έλα-έλα έμπασαν το μοσχάρι σοτ μαντρί.
μεταφορικά:

67: Με το ζόρι παντρειά δεν γίνεται
λέγεται:

68: Με το ζόρι το σκυλί μαντρί δεν φυλάει.
σημαίνει πως:

69: Με το ζουρλό κουβέντιαζε μα κράτα και λιθάρι
δηλωνει πως:

70: Με το ζουρλό κούβέντιαζε μα κράτα και λιθάρι.
δηλαδή:

71: Με το κάρο καβάλα πιάνει το λαγό.
δηλωνει πως:

72: Με το κεφάλι που έχει, με αυτό σε χαιρετάει.
λέγεται:

73: Με το κουτάλι μου δίνει και με την χουλιάρα μου παίρνει
λέγεται:

74: Με το κρασί δεν πνίγουμε τις λύπες, τις αποκοιμίζουμε και τις εξαγριώνουμε
δηλωνει πως:

75: Με το μαλακό τα βόδια και με το άγριο τα άλογα.
δηλωνει πως:

76: Με το μάτι δεν διακρίνετια το γερό από το κλούβιο αυγό
δηλωνει πως:

77: Με το μαχαίρι ανάποδα, κόβεσαι, δεν κόβεις
λέγεται :

78: Με το μεγαλύτερό σου μήτε σκόρδα να φυτεύεις
δηλωνει πως:

79: Με το μεγαλύτερο σου φάε και πιες και νηστικός σηκώσου.
εννοεί πως:

80: Με το μέλι πιάνονται οι μέλισσες
δηλώνει πως:

81: Με το μυαλό κόβεις δρόμο
δηλωνει πως:

82: Με το να τάζεις δεν φτωχαίνεις
λέγεται :

83: Με το νου πλουταίνει η κόρη και παπούτσαι δεν εφόρει
λέγεται :

84: Με το νου πλουταίνει η κόρη, με τον ύπνο η ακαμάτρα.
λέγεται:

85: Με το όνομα σε γνωρίζουν, με τη φήμη σε ξεχωρίζουν.
εννοεί πως :

86: Με το πάθος σου μπορείς να δημιουργήσεις, μπορείς και να καταστρέψεις
δηλώνεται πως:

87: Με το πολύ το στοίβαγμα ο σάκος θα τρυπήσει.
λέγεται:

88: Με το πολύ το στοίβαγμα, ο σάκος θα τρυπήσει.
εννοεί πως:

89: Με το πολύμέρι βγαίνει ο παράς
εννοεί πως :

90: Με το ραβδί που κρατάει κανείς, συχνά τον δέρνουν
δηλαδή :

91: Με το συγγενή σου φάε και πιες μα αλισβερίσι μην κάνεις
προτρέπει για:

92: Με το σώμα ανάλογος ο νους σπάνια είναι
δηλώνει πως :

93: Με το ψωμί όλες οι πίκρες είναι γλυκές.
δηλώνει πως :

94: Με τον ανήφορο και κατήφορος
δηλώνει :

95: Με τον άρχοντα άρχοντας και με το χωριάτη χωριάτης.
δηλαδή:

96: Με τον δικό σου φάε και πιές, με ξένο πραγματέψου.
εννοεί πως:

97: Με τον έρωτα περνά ο καιρός και με τον καιρό περνά ο έρωτας.
εννοεί πως:

98: Με τον ήλιο τα μπάζω, με τον ήλιο τα βγάζω, τι έχουν τα έρμα και ψοφάνε;
λέγεται:

99: Με τον καιρό ο Βίσεκτος εφύτεψε αμπέλι και αγάλια αγάλια έγινε η αγουρίδα μέλι.
δηλωνει πως:

100: Με τον καλλιά σου κάθιζε και νηστικός σηκώσου
εννοεί πως:

101: Με τον καλλιό σου κάθιζε και νηστικός σηκώνου.
συμβουλεύει:

102: Με τον μπάρμπα σου να μην φυτεύεις σκόρδα.
δηλαδή:

103: Με τον παρά και το βουνό γίνετι πεδιάδα.
επισημαίνει ότι :

104: Με τον παρά κολάζεσαι, με τον παρά αγιάζεις
δηλώνει πως :

105: Με τον παρά μου καταφέρνω την κυρά μου.
δηλώνει:

106: Με τον πολλών το λογισμό τον ειδικό σου βάστα
σημαίνει πως:

107: Με του γέρου το τομάρι παίρνεις νέο παλικάρι
λεγόταν:

108: Με του καιρού το πέρασμα ο φόβος ημερώνει
δηλωνει πως:

109: Με τούμπανα λαγός δεν πιάνεται
δηλωνει πως:

110: Με τους λύκους λύκος γίνε
δηλωνει πως:

111: Με τους μεγάλους κεράσια δεν τρώνε.
επειδή:

112: Με τους τρελούς, τρελός, με τους μεθυσμένους μεθυσμένος και με τους αγίους άγιος
δηλαδή:

113: Με τσι χοίρους αλωνεύεις;΄Ήντα διάφορο γυρεύεις;
σημαίνει πως :

114: Μεγάλη μπουκιά φάε, μεγάλο λόγο μην πεις.
εννοεί πως:

115: Μεγαλώνουν τα παιδιά, μεγαλώνουν τα βάσανα.
υποστηρίζεται πως :

116: Μεγαλώσαν οι μέρες και μικρύναν τα ψωμιά.
εννοεί πως:

117: Μεγάλωσε ο γάιδαρος κόντυνε το σαμάρι
λέγεται:

118: Μέγας είσαι πλάτανε και θαυμαστά τα πλατανόφυλλα σου
λέγεται:

119: Μεθυσμένο στόμα, αληθινό στόμα
δηλωνει πως:

120: Μείνε εχθρός αν είσαι εχθρός, μείνε φίλος αν είσαι φίλος.
σημαίνει :

121: Μέλι δείχνει φαρμάκι ετοιμάζει.
αναφέρεται:

122: Μέλι δείχνει, φαρμάκι ετοιμάζει
σημαίνει πως:

123: Μη βλέπεις τα ποδάρια του που ναι στραβά, βλέπε που χορεύει ίσια.
δηλώνει:

124: Μη βλέπεις το τι κάνω, αλλά άκουε τι λέγω.
λέγεται :

125: Μη γελάς μη γελαστείς, μην έρθει κι ο καιρός να τα νιφτείς.
σημαίνει :

126: Μη γράφεις ποτέ ότι δεν τολμάς να υπογράψεις.
σημαίνει :

127: Μη λέω κι ακούω.
σημαίνει:

128: Μη μακαρίσεις τον καιρό, αν δεν συνάξεις τον καρπό.
σημαίνει:

129: Μη μες πεις παπά κλασμένο, να μην σε πω παπά χεσμένο.
δηλαδή:

130: Μη τονε χαίρεσαι τον κολυμπητή όταν μπαίνει
εννοεί:

131: Μη χάσει η Βενετιά βελόνι.
λέγεται:

132: Μην αφήνείς για αύριο ό,τι μπορείς να κάνεις σήμερα
συμβουλή :

133: Μην γίνεις αρνί γιατί θα σε φάει ο λύκος.
εννοεί πως:

134: Μην κάνεις χάρη τ' αχάριστου για να μην τον κάνεις εχθρό σου.
εννοείται πως:

135: Μην κλωτσάς τα γονικά σου, θα το βρεις απ' τα παιδιά σου.
δηλώνει πως :

136: Μην λυπηθείς αμάθητο γιατί θα καλομάθει, λυπήσου καλομαθημένο όσο να κακομάθει.
:

137: Μην μας τον παραεπαινάς, βράδυ τονε βλέπουμε.
λέγεται:

138: Μην παινεύεις καλό χωράφι, παίνευε καλό καιρό.
εννοεί:

139: Μην παινεύεις την αρχή αν δεν δεις το τέλος.
δηλώνει :

140: Μην παίρνεις δίκιο ορφανού, μήτε τόπον ποταμού.
σημαίνει:

141: Μην περιμένεις τον πόλεμο για να τροχίσεις το σπαθί σου.
σημαίνει πως:

142: Μην πιστεύεις την γυναίκα όταν κλαίει και το άλογο όταν ιδρώνει.
δηλώνει:

143: Μην πιστεύεις την μητέρα του κοριτσιού αλλά τον γείτονα της.
εννοεί πως:

144: Μην πιστεύεις τίποτε από ότι ακους και μόνο τα μισά απο όσα βλέπεις.
σημαίνει :

145: Μην πολυψηλώνεσαι,να μην πολυκοντύνεις.
σημαίνει πως:

146: Μην πουλάς μέρα για νύχτα.
σημαίνει :

147: Μην πυροβολείται τον πιανίστα.
δηλώνει:

148: Μην ρίχνεις πέτρα στο πηγάδι που σε δρόσισε.
σημαίνει :

149: Μην τα παίρνεις όλα τοις μετρητοίς.
σημαίνει :

150: Μήτε άνθρωπος χωρίς ψεγάδι μήτε δέντρο χωρίς ξεράδι.
σημαίνει πως :

151: Μήτε όλα του γιατρού μήτε του γιατρού κανένα.
συμβουλεύει πως:

152: Μήτε τ' ανδρόγυνο χολή, μήτε τ' αδέρφια μάχη.
σημαίνει πως:

153: Μια δίκη φέρνει εκατό.
δηλώνει πως:

154: Μια είναι η αρετή, να αποφεύγεις πάντα το κακο.
στα αρχαία:

155: Μια κακή χρονια περνάς, με κακή γειτόνισσα δεν περνάς.
δηλώνει:

156: Μια καλή κεφαλή αξίζει περισσότερο από εκατό χέρια.
δηλώνει:

157: Μια μάνα θρέφει δέκα παιδιά, δέκα παιδιά δεν θρέφουν μία μάνα.
σημαίνει :

158: Μια μασχάλη δεν χωρεί δυο καρπούζια
δηλώνει πως:

159: Μια ο Γιάννης δεν μπορεί μια ο κώλος του πονεί.
λέγεται:

160: Μια παπάρα του γαμπρού, ένα γρήγορο φαί
λέγεται:

161: Μια σταλαγματιά μέλι γλυκαίνει θάλασσα
λέγεται:

162: Μια στη χάση και μια στη γέμιση.
σημαίνει:

163: Μια στο καρφί και μια στο πέταλο.
δηλώνει:

164: Μια στραβοτιμονιά, σαράντα κουπιές.
σημαίνει πως:

165: Μια του κλέφτη, δυο του κλέφτη, τρεις και η κακή του μέρα.
δηλώνει πως :

166: Μια του φίλου, δυό του φίλου, τρεις και η κακή του μέρα.
δηλώνει πως:

167: Μια φορά ήμουν άγγελος, τώρα αγγελίζουν άλλοι.
λέγεται:

168: Μιας στιγμής υπομονή, δέκα χρόνων ανάπαυσις.
δηλώνει πως:

169: Μικιό μικιό το σπίτι σου να 'ναι μοναχικό σου, γιατί απ΄ τα συμμισιακά πράμα δεν είν' δικό οσυ.
υποστηρίζεται πως :

170: Μικρά παιδιά μικρά βάσανα, μεγάλα παιδιά μεγάλα βάσανα.
δηλώνει πως:

171: Μικρή μαγεριά κάνει μεγάλα σπίτια.
δηλώνει πως:

172: Μικρή τρύπα βουλιάζει μεγάλο καράβι.
δηλώνει πως:

173: Μικρό δόλωμα πιάνει μεγάλο ψάρι.
λέγεται:

174: Μικρό μικρό το αλώνι σου, να είναι μοναχικό σου.
δηλώνει πως:

175: Μικρό παιδί δεν έδειρες, μεγάλο φοβερίζεις.
δηλώνει πως:

176: Μικρός άγιος δοξολογία δεν έχει.
σημαίνει πως :

177: Μικρός δαίμων μεγάλη πειρασία.
δηλώνει πως:

178: Μισή ντροπή δική μου και μισή ντροπή δική σου.
λέγεται:

179: Μισοκουρεμένη ουρά, του γαιδάρου πεθερά.
λέγεται:

180: Μισόσπειρες, μισόφαες, μισοκονόμα να 'χεις.
εννοεί πως:

181: Μκκρό σκύλο δεν έδειρες, μεγάλο δεν ορίζεις.
δηλώνει πως :

182: Μοίρα να έχουν τα προικιά, κι ας είναι κρεμμυδένια.
δηλώνει πως:

183: Μοιρασμένη χαρά, διπλή χαρά. Μοιρασμένη λύπη μισή λύπη.
δηλώνει πως :

184: Μοιρασμένο φαγί, αναπαυμένη κοιλιά.
δηλώνει πως:

185: Μοναχός σου χόρευε, ποτέ να μην σκοντάψεις.
δηλώνει πως:

186: Μοναχός, μήτε στον παράδεισο.
εκφραση που τονίζει πως:

187: Μόνο η πρόφαση παρακαλεί.
λέγεται:

188: Μόονος οι τρίχες του σπανού δεν γίνονται.
έκφραση που δηλώνει πως:

189: Μοσσιέ, Μισέ και Μουσελίμ στο σπίτι σου μην βάζεις.
Χιώτικη έκφραση που :

190: Μου έδωσε τα παπούτσια στο χέρι.
σημαίνει:

191: Μου έψησε το ψάρι στα χείλη.
σημαίνει πως:

192: Μου ήρθε ο ουρανός σφοντύλι.
σημαίνει :

193: Μούρη κιτρινισμένη, ψυχή διεστραμμένη.
έκφραση που δηλώνει πως:

194: Μουρλός αν έχει και φορεί, θαρρεί πως ο κόσμος τον θωρεί.
λέγεται για:

195: Μούστος είνα και θα βράσει.
λέγεται για:

196: Μπάτε σκύλοι αλέστε κι αλεστικά μη δώστε.
λέγεται:

197: Μπατίρης και βεζίρης γίνεται;
λέγεται:

198: Μπερδεύεται στα πόδια μου.
δηλαδή:

199: Μπήκαν οι μέρες στο σακί.
λέγεται:

200: Μπήκε ο φτωχός στο χορό, έσπασε το νταούλι.
δηλαδή:

201: Μπλέξαμε τα μπούτια μας.
σημαίνει:

202: Μπρος τα κάλλη τι είναι ο πόνος;
λέγεται :

203: Μπροστά να πάω σκιάζομαι, πίσω να πάω φοβάμαι
λέγεται :

204: Μπροστά σ' απλώνει τα χαλιά, πίσω σ’ ανοίγει λάκκους.
λέγεται :

205: Μπροστά το φίλο και πίσω το σκύλο.
λέγεται :

206: Μυστικό που ξέρουν δύο το ξέρει όλο το χωριό. Μυστικό που το ξέρουν τρεις, το ξέρει ο κόσμος όλο.
δηλώνει πως: