ΑΡΧΙΚΗ
ΑΙΣΩΠΟΣ -625 έως -560 (65)
Ο Αίσωπος ήταν αρχαίος Έλληνας μυθοποιός , θεωρείται ιδρυτής του λογοτεχνικού είδους που σήμερα ονομάζεται παραβολή ή αλληγορία, ο πρώτος που χρησιμοποίησε πεζό λόγο καθώς μέχρι τότε οι συγγραφείς δημιουργούσαν αποκλειστικά σε έμμετρη μορφή (ποίηση). Γεννήθηκε κατά πάσα πιθανότητα, από οικογένεια δούλων, το 625 π.Χ., στο Αμόριο της Φρυγίας, ως δούλος του Σάμιου φιλόσοφου Ιάδμονα. Έζησε στη Σάμο, ταξίδεψε στην Αίγυπτο και την Ανατολή (έζησε κάποιο διάστημα στην αυλή του βασιλιά Κροίσου) και πέθανε στους Δελφούς, το 560 π.Χ, μετά από μια άδικη καταδίκη. Βάση μιας άλλης εκδοχής ήταν δούλος κάποιου κτηματία που τον χρησιμοποιούσε σαν βοσκό, και επειδή είχε μια διαμάχη με τον επιστάτη ο κτηματίας τον πήγε στην αγορά της Εφέσσου να τον πουλήσει. Τον αγόρασε ο σοφός Ξάνθος και μαζί τους άρχισε να ταξιδεύει και να γνωρίζει τον κόσμο. Στη συνέχεια ο Ξάνθος τον πούλησε στον Ιάδμονα ο οποίος εκτιμώντας τα πνευματικά χαρίσματά του και κυρίως την σοφία του, τον απελευθέρωσε. Και στην δεύτερη εκδοχή το τέλος είναι παρόμοιο, φαίνεται πως σατίρισε τους ιερείς του Μαντείου κι εκείνοι για να τον εκδικηθούν έκρυψαν στις αποσκευές του ένα πολύτιμο αντικείμενο ώστε να τον κατηγορήσουν για κλέφτη και ιερόσυλο. Τον θανάτωσαν ρίχνοντας τον στον γκρεμό από την κορυφή του Παρνασσού.
Από μεταγενέστερες πηγές μαθαίνουμε πως ο Αίσωπος ήταν ιδιαίτερα άσχημος, ωστόσο ήταν ευφυής και κι είχε μεγάλο ταλέντο στην δημιουργία μύθων. Οι μύθοι του είχαν για πρωταγωνιστές κυρίως ζώα όπως η αλεπού, το λιοντάρι, το ελάφι, ο λύκος κλπ, στα οποία έδινε ψυχή και λαλιά σε τέτοιο βαθμό που να θεωρείς ότι οι μύθοι του ήταν κάποτε η πραγματικότητα και όλα αυτά που διηγείται έχουνε συμβεί. Χρησιμοποιούσε κυρίως διαλόγους διατυπωμένους με συντομία και απλότητα. Έδινε χαρακτήρα συμβολικό, αλληγορικό και ηθοπλαστικό στις ιστορίες του, πάντα υπάρχει ένα επιμύθιο, απλό και εύληπτο για τα παιδιά και το λαό. Κάποιοι σύγχρονοι ιστορικοί υποστηρίζουν ότι οι μύθοι δεν είναι δικές του δημιουργίες αλλά ότι απλώς τους συγκέντρωσε και τους διέδωσε, πιθανών αλλάζοντας του κάπως. Όπως και να είναι, έχουν συνδεθεί με το όνομα του. Ο Αίσωπος δεν έγραψε ούτε μία λέξη, απλώς διηγιόταν τους μύθους του και αυτοί διαδόθηκαν στον χώρο και στον χρόνο. Τον 4ο αιώνα Π.Χ καταγράφηκαν για πρώτη φορά από τον Δημήτριο τον Φαληρεά, όμως δεν σώθηκαν ως τις μέρες μας. Οι συλλογές που έχουμε είναι έργα του 2ου και 1ου αιώνα π.Χ., ενώ η πρώτη εκτύπωση τους έγινε το 1479 στο Μιλάνο. Μέχρι και σήμερα οι μύθοι παραμένουν επίκαιροι, γεγονός που αποδεικνύει την τελειότητα και σημαντικότητά τους.